به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مؤسسه قرآنی فرهنگی بیت الاحزان حضرت زهرا (سلام الله علیها) به نقل از شبستان، آیت الله خامنه ای در یازدهم مرداد سال ۹۰ در دیدار با جامعه قرآنی کشور فرمود: «یکی از چیزهایی که میتواند تدبر در قرآن را به ما ارزانی بدارد، حفظ قرآن است. ما حافظ قرآن کم داریم و من قبلاً گفتم که در کشور ما حداقل باید یک میلیون نفر حافظ قرآن باشند – حالا یک میلیون که عدد کمی است نسبت به این جمعیتی که ما داریم – اما حالا چون دوستان الحمدللَّه یک مقدماتی فراهم کردهاند، کارهایی را مشغول شدهاند و دارند برنامههایی را فراهم میکنند برای اینکه انشاءاللَّه حفظ راه بیفتد، ما هم امیدمان بیشتر شده و به جای یک میلیون، میگوییم انشاءاللَّه ما باید ۱۰ میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم.»
و به دنبال این سخنان بسیاری از سازمان ها، موسسات و نهادهای قرآنی و فرهنگی دست به کار شدند تا گوشه ای از کار را به عهده گیرند و در تربیت حافظان قرآن سهمی داشته باشند.
مؤسسه قرآنی و فرهنگی بیت الاحزان حضرت زهرا(س) یکی از صدها موسسه ای است که در راستای لبیک به صحبتهای مقام معظم رهبری در راستای تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن قدمهای خوبی تا کنون برداشته است برای تهیه گزارش از فعالیتهای این موسسه و تشریح برنامههای آن گفت و گویی با حجت الاسلام علیرضا شاهسونی؛ مدیر مسیول مؤسسه قرآنی بیتالاحزان حضرت فاطمه زهرا (س) استهبان و عضو هییت مدیره اتحادیه تشکلهای قرآنی کشور انجام داده ایم که در ادامه مشروح آن قابل ملاحظه است.
برای آشنایی بیشتر با موسسه قرآنی بیت الاحزان حضرت زهرا(س) لطفا در خصوص آغاز فعالیت و شعب موسسه توضیح بفرمایید؟
مؤسسه قرآنی بیت الاحزان حضرت زهرا(س) با یاری پروردگار متعال و استعانت از حضرت فاطمه زهرا (س) در سال ۱۳۷۵ به همت جمعی از روحانیون دهستان خیر از توابع استهبان فارس فعالیتهای خود را آغاز نمود. مؤسسه بیت الاحزان حضرت زهرا (س) که فعالیت خود را از نقاط محروم و روستایی آغاز کرده هم اکنون علاوه بر مناطق روستایی در استانهای برخوردار هم دارای شعبه میباشد. سنگ بنای اصلی مؤسسه که با کمکهای مردمی در ساختمانی قدیمی واقع در روستای ماهفرخان از توابع شهرستان استهبان کار خود را آغاز کرد، اما در حال حاضر با داشتن یک ساختمان مرکزی، دوازده مرکز شبانه روزی حفظ و تفسیر یک ساله قرآن و ۱۷۰ شعبه روزانه در ۱۵ استان کشور ( فارس- بوشهر- کرمان- سیستان وبلوچستان- یزد- خوزستان- تهران- زنجان- قم – آذربایجان شرقی- خراسان رضوی – همدان- خراسان جنوبی- لرستان و خراسان شمالی) عمده فعالیت خود را بر بر اجرای طرحهای کلان قرآنی چون طرح رحله، مراکز شبانه روزی و طرح ملی آیات زندگی متمرکز نموده است.
یکی از فعالیتهای موسسه قرآنی بیت الاحزان تربیت حافظ در یک سال در مراکز شبانه روزی است در این خصوص توضیح میفرمایید؟
یکی از تاثیرگذارترین فعالیتهای مؤسسه قرآنی فرهنگی بیت الاحزان حضرت زهرا (سلام الله علیها) راه اندازی مراکز شبانه روزی حفظ و تفسیر یک ساله کل قرآن کریم میباشد. از ابتدای تأسیس این مراکز شبانه روزی تاکنون بیست دوره حفظ تخصصی یکساله کل قرآن کریم به صورت متوالی برگزار و نزدیک به ۱۶۰۰ نفر از جوانان علاقمند از سراسر کشور و برخی کشورهای خارجی در این مراکز موفق به حفظ قرآن کریم شدهاند که در این میان نزدیک به ۱۰۰۰حافظ کل و ۶۰۰ حافظ اجزاء تربیت شده است.
در حال حاضر و در بیست و یکمین سال برپایی این مراکز،۱۲ مرکز شبانه روزی حفظ و تفسیر یک ساله کل قرآن کریم در استانهای فارس( شیراز، فسا و استهبان) و یک مرکز ویژه خواهران در نیریز فارس اختصاص به خواهران دارد، خراسان رضوی ( مشهد مقدس) ، تهران ، خراسان جنوبی (بیرجند)، همدان(ملایر) ، لرستان( بروجرد) و خوزستان (آبادان) فعال میباشد.
ثبت نام این مراکز اردیبهشت ماه هر سال میباشد. در اواخر خردادماه از داوطلبان مصاحبه بعمل میآید. قبول شدگان در مصاحبه به دوره آزمایشی ۴۰ روزه دعوت میشوند. هفته اول دوره با حفظ نصف صفحه از قرآن کریم آغاز و در هفتههای بعد قرآن آموزان به ترتیب یک صفحه، یک و نیم صفحه و سپس ۲ صفحه از قرآن کریم را حفظ میکنند.
کلاسهای تفسیر، تجوید، اخلاق، اردوهای تفریحی، برنامه ورزشی، مراسم بزرگداشت جشن ولادت و مراسم شهادت ایمه اطهار(علیهم السلام)، قرایت ادعیه، تربیت دینی و کاربردی نمودن سبک زندگی اسلامی در راستای نیل به تمدن درخشان اسلامی مطلوب قرآن کریم از دیگر برنامههای این مراکز شبانه روزی است.
مطلع هستید که در کشور موسسات و نهادهای قرآنی بسیاری طرحهای قرآنی در راستای تربیت حافظ قرآن اجرا میکنند اما متاسفانه در راستای همگیری و فراگیری نتوانسته اند موفق باشند، دلیل این مسیله چیست؟
سالیان سال است در کشور ما ایران، طرحهای فراگیر و عمومی از سوی نهادها و سازمانها و با حمایت مسیولان قرآنی کشور در راستای عمومی کردن فرهنگ حفظ قرآن اجرا میشود. اجرای طرحهای حفظ موضوعی قرآن و یا حفظ جرء سی ام قرآن کریم و طرحهایی از این دست در همین راستا بوده است اما متاسفانه هیچ یک از این طرحها نتوانست عموم جامعه را با قرآن و حفظ آیات این کتاب آسمانی مأنوس کنند و در واقع انس عمومی با قرآن در میان آحاد مردم ایجاد نشد. به نظر من دو مشکل در این راستا وجود دارد که باعث شده است این طرحها وارد فاز عمومی نشوند.
اشکال اول این است که به نظر میآید حفظ جزء ۳۰ قرآن کریم برای کسی که با قرآن و قرایت قرآن انس ویژه ای دارد، آسان باشد البته حفظ جزء ۳۰ بسیار ساده به نظر میآید ولی یک جوان یا نوجوان یا فردی که با قرآن انس ندارد، حفظ جزء ۳۰ برایش بسیار مشکل خواهد بود و این مسیله برای عموم جامعه و کسانی که تاکنون با قرآن انس نداشته اند قطعا کار سنگین و سختی خواهد بود؛ به همین دلیل استقبال خیلی کمی در جامعه از این طرحها صورت گرفت و انتظاری که میرفت در اجرای این طرحها از جامعه داشته باشیم، محقق نشد.
مشکل دوم این است که در راستای اجرای این طرحها و در راستای استقبال عموم جامعه از آنها روش و الگوی آموزشی خاصی برای آنها اعلام و تعیین نشد. در واقع روش و نحوه اجرا در این طرحها مشخص شده نبود. فکر میکنم همین که بگوییم با اجرای این طرح این مقدار جایزه به برندگان تعلق میگیرد، مردم علاقه مند به حفظ قرآن نمیشوند. موسسه قرآنی بیت الاحزان حضرت زهرا(س) با اجرای یک طرح قرآنی در راستای حفظ قرآن با توجه خاص به این دو نقیصه طرح ملی آیات زندگی را اجرا میکند.
فرمودید موسسه قرآنی بیت الاحزان حضرت زهرا(س) مجری برگزاری طرح ملی آیات زندگی است، بیشتر در خصوص نحوه اجرای این طرح قرآنی توضیح بفرمایید؟
طرح ملی «آیات زندگی» به همت مؤسسه قرآنی بیتالاحزان حضرت زهرا (س) راهاندازی و طی آن علاقهمندان هرهفته با یک آیه کاربردی قرآن آشنا و آن را حفظ میکنند. در این طرح ۴۰ آیه کاربردی قرآن که مفاهیم آن منطبق با موضوعات روز جامعه و زندگی است انتخاب شده است.
در طرح ملی آیات زندگی اولین مسیله در حفظ، حجم را کم و به محتوا افزوده ایم. حجم حفظ قرآن را به یک آیه و نهایتا دو آیه در هفته کاهش داده ایم که در سال ۵۰ آیه میشود. نقیصه دوم طرحهای قرآنی که روش آموزشی بود را با ایجاد و راه اندازی اپلیکیشن آیات زندگی مرتفع کرده ایم که علاقه مندان با نصب این اپلیکیشن قرآنی بر روی گوشیهای خود آموزشهای لازم را از طریق آن فرا میگیرند.
این اپلیکیشن برنامه مرور برای افراد دارد و آیات را به تناسب هر هفته و به تناسب نیاز تکرار میکنند. در واقع این اپلیکیشن به عنوان مربی کمک شخص میآید و مانند یک استاد به فرد کمک میکند تا مراحل حفظ آیات را به خوبی طی کنند. با اجرای این طرح آیات قرآن در زندگی شخصی افراد جاری و ساری میشود.
جمله ای مقام معظم رهبری دارند و آن این است که باید کاری کنیم تا آیات قرآن مثل ضرب المثل در دهان مردم قرار گیرد یعنی آیات قرآن به گفتار و گفتمان روزمره مردم جامعه تبدیل شود. در طرح ملی آیات زندگی در تلاش هستیم آیات قرآن را به یک گفتمان تبدیل کنیم و قرآن به گفتار روزانه مردم تبدیل شود.
نحوه استخراج این آیات چگونه بوده است و تا کنون تا چه مرحله ای در اجرای طرح ملی آیات زندگی پیش رفته اید؟
کارگروهی علمی متشکل از اساتید و طلاب حوزه علمیه و حفاظ، در موسسه بیت الاحزان ایجاد کرده ایم که ساعتها و ماهها وقت گذاشتند تا بتوانند این آیات را در پنج قالب اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، احکام و آیات سیاسی جمعآوری و از قرآن کریم استخراج کنند. این طرح در ۱۰ سطح و در قالب ۴۰ آیه انشاءالله اجرایی خواهد شد و آیات انتخابی، آیات کاربردی و مبتلابه جامعه و آیاتی است که عموم مردم با آن درگیر هستند. برای استخراج آیات این طرح چندین بار آیات مد نظر از قرآن استخراج شده است و در خصوص آنها بحث و تبادل نظر صورت گرفته است که در نهایت طرح ملی آیات زندگی در ۱۰ سطح و هر سطح ۴۰ آیه نهایی شده است.
در طرح ملی آیات زندگی با این شمول حفظ یک آیه قرآن دارای متد آموزشی است یعنی در عین فراگیری و عمومی بودن دارای یک متد آموزشی است. گروههای مختلف که در این طرح شرکت میکنند در فضای مجازی به سرپرستی یک نفر به آموزش قرآن میپردازند که آن سرپرست آیات را هر هفته برای افراد زیرمجموعه خود ارسال میکند؛ در واقع افراد شرکت کننده در این طرح تحت سرپرستی یک نفر به عنوان مربی یا استاد مورد آموزشهای فراگیر قرار میگیرند و در طول یک هفته از افراد سوال میشود. در طول یک هفته استاد راهنما روز شنبه آیه منتخب را ارسال میکند، روز یکشنبه تفسیر آیه مد نظر برای شرکت کننده ارسال، روز دوشنبه حدیثی در خصوص آن آیه برای فرد ارسال میشود، سه شنبه داستان منتخبی از آن آیه مد نظر برای مخاطب ارسال میشود، چهارشنبه یک شعر در رابطه با آیه مد نظر هفته برای فرد انتخاب و ارسال میشود و پنج شنبه بحث آزاد در خصوص آن آیه صورت میگیرد که به بحث آزاد میتوانند به برداشتهای فرد در خصوص آیه، نکاتی که در زندگی با آنها در تماس بوده، نقاشی، کارهای هنری و گرافیکی هر کس به سلیقه خود در بحث آزاد انجام میدهد و این فعالیتها در گروههای مجازی برای استفاده گروههای مختلف انعکاس داده میشود. در واقع گفتمان سازی و فرهنگ سازی هر هفته در گروههای مجازی بین اعضا ایجاد میشود.
نحوه گرفتن آزمون از شرکت کنندگان طرح ملی آیات زندگی چگونه است؟
در پایان هر ماه از کسانی که یک سطح همه مراحل را به خوبی سپری کرده اند، آزمون گرفته میشود و به کسانی که یک سطح را به پایان برسانند و ۴۰ آیه را فرا بگیرند، گواهینامه پایان سطح داده میشود. پایان هر سطح حدود ۱۰ ماه است البته کسانی که هفته ای دو آیه فرا بگیرند در پایان پنج ماه گواهینامه سطح خود را دریافت میکنند.
کتاب راهنمایی برای طرح ملی آیات زندگی طراحی شده که در آن این موارد آورده شده است، البته این کتاب مخصوص مربیان و اساتید منتشر شده که در اختیار آنها قرار میگیرد ولی احتمال دارد در آینده نزدیک به دلیل استقبال از این طرح در فضای مجازی نیز به صورت کتاب دیجیتال از سوی موسسه بیت الاحزان قرار گیرد.
۱۴ هزار نفر در این طرح کار میکنند. بسیاری از خانوادهها را داریم که در فضای مجازی با تشکیل گروههای مختلف هر هفته یک آیه از آیات زندگی را در میان خود طرح میکنند و با بحث در خصوص مفهوم آن آیات دانش قرآنی خود را افزایش میدهند. اجرای طرح ملی آیات زندگی به این شکل در میان خانوادهها باعث گسترش پیوندهای خانوادگی و افزایش اطلاعات قرآنی و استحکام روابط خانوادگی و در نهایت اشاعه سبک زندگی قرآنی و اسلامی میشود. امیدواریم آحاد مردم و خانوادهها با راه اندازی گروههای اینچنینی به ما در راستای اهداف مان کمک کنند.
علاقه مندان برای شرکت در طرح ملی آیات زندگی چگونه و از چه طریقی میتوانند در آن شرکت کنند؟
کسانی که میخواهند در طرح ملی آیات زندگی شرکت کنند، میتوانند به صورت رسمی به سایت بیت الاحزان به آدرس www.beytolahzan.ir مراجعه و طرح ملی آیات زندگی را انتخاب و به عنوان میزبان طرح ملی آیات زندگی ثبت نام کنند. بعد از ثبت نام همکاران ستاد طرح ملی آیات زندگی با این افراد تماس میگیرند و راهنماییهای لازم به آنها داده میشود.
طرح ملی آیات زندگی به صورت رایگان برگزار میشود و هیچ هزینه ای از شرکت کنندگان دریافت نمیشود. هم اکنون سطح یک و دو طرح ملی آیات زندگی در حال اجرا است البته این طرح از سال گذشته به صورت آزمایشی کار خود را آغاز کرده اما امسال به صورت جدی از سوی موسسه قرآنی بیت الاحزان به آن پرداخته شده است. علاقه مندان به شرکت در این طرح میتوانند با حجت الاسلام علی اصغر همتی، دبیر اجرایی طرح ملی آیات زندگی با شماره تماس ۰۹۱۷۸۲۳۱۹۵۳ تماس بگیرند.
ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی و هنری مساجد کشور و معاونت قرآن وزارت ارشاد در راستای اجرای طرح ملی آیات قرآن چه کمکی را به موسسه قرآنی بیت الاحزان حضرت زهرا(س) میکنند؟
در بحث اجرای طرح ملی آیات زندگی با دو مجموعه هماهنگیهای لازم صورت گرفته است که اولین مجموعه که با آنها به توافق رسیده ایم برای اجرا، ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی و هنری مساجد کشور است و همین طور معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد. قرار است با همکاری این دو نهاد قرآنی طرح ملی آیات زندگی را اجرا کنیم و البته در صورت تصویب این طرح در کمیسیون تبلیغ و ترویج معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد و تصویب نهایی در شورای توسعه فرهنگ قرآن کشور، طرح ملی آیات زندگی به عنوان طرح ملی و عمومی حفظ، ترجمه، تفسیر و تدبر قرآن معرفی و اجرا شود. پیش بینی ما برای مراحل بعدی این است که همه ارگانها و دستگاههای متولی در اجرای این طرح ورود داشته باشند و طرح ملی آیات زندگی را به عنوان برنامه منسجم ملی حفظ قرآن در کشور اجرا کنند.