چندی پیش با خبر شدیم احمدرضا زیدانی، از حافظان خوزستانی مؤسسه بیت الاحزان موفق به کسب رتبه نخست در رشته تلاوت ترتیل سی و هفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم در بخش طلاب شده است. بر آن شدیم تا با این طلبه جوان و آتیه دار گفتگویی داشته باشیم.
*لطفاً خودتان را معرفی نمایید:
بنده احمدرضا زیدانی هستم. متولد ۹/۱۲/۱۳۷۷ در شهر امیدیه استان خوزستان. دیپلم تجربی داشتم و پس از آن وارد حوزه علمیه شدم و هم اکنون در پایه چهار مشغول تحصیل هستم.
*از چه سنی به حفظ قرآن کریم علاقمند شدید؟
به قرآن و تلاوت قرآن از سنین ده یازده سالگی علاقمند بودم و تا سن شانزده هفده سالگی، حدود شش سال قرآن (به صورت حرفه ای) کار کردم و در مسابقات شرکت نمودم و دو بار در مسابقات دانش آموزی در استان خوزستان اول شدم و یکبار در مسابقات اوقاف در استان اول شدم.
خوب است که این نکته قید شود که استادم جناب آقای قاسم مقدمی که در اهواز خدمت ایشان می‌رفتم بخاطر علاقه و اشتیاقی که به تلاوت قرآن داشتم به بنده توصیه کردند، در صورتی که حافظ قرآن شوی تلاوت شما نیز قوی می‌شود. البته نه این‌که بخاطر این (به حفظ قرآن روی آوردم) بلکه به حفظ قرآن نیز علاقه داشتم اما آن چیزی که بنده را به حفظ قرآن سوق داد این بود و این‌که قرائتم نیز قوی شود. بعد به حفظ قرآن مشغول شدم و آنوقت تازه فهمیدم که حفظ قرآن چیست؟! اوایل هم نمی‌دانستیم ولی وقتی که شروع کردم متوجه شدم که حفظ قرآن کریم فراتر از قرائت قرآن کریم است و دست بالاتر و برای خود عالمی دارد. و ترتیل را بالعرض برای حفظ قرآن قوی نمودم. البته نه در قرائت و نه در حفظ موفق به کسب مقام بین المللی نشدم. جالب است که آیه‌ای که می‌فرماید «ویرزقه من حیث لا یحتسب» دقیقاً در این‌جا متجلی می‌شود. یعنی فرد از جایی که فکر نمی‌کند به او روزی می‌رسد؛ و من نه در حفظ و نه در قرائت اول نشدم. البته در حفظ قرآن کریم توفیقاتی داشتم مثلاً دوبار سوم کشور شدم و به مسابقات بین المللی راه یافتم ولی (توفیق کسب رتبه نخست) بین المللی در ترتیل بود.
*مشوق اصلی شما چه کسی بوده و اساتید شاخص شما چه کسانی هستند؟
مشوق اصلی بنده در حفظ و قرائت قرآن پدر و مادرم بوده اند. مارم به لحاظ انگیزه و روحیه دادن و تشویق کردن و پدرم نیز کاملاً همراه بودند و در زمانی که بنده در مدرسه شبانه روزی امام حسین «عَلَیْهِ‌السَّلامُ» واقع در روستای محمد آباد شهرستان استهبان مشغول حفظ بودم چند بار به بنده سر زدند و برای دوستانم عجیب بود که فردی از خوزستان بیاید و چهار و یا پنج بار به پسرش سر بزند. و حسابی از بنده حمایت می‌کردند. و حتی اگر محل برگزاری جلسات اهواز و یا تهران بود بنده را همراهی می‌کردند. مشوق اصلی بنده پدر مادر بودند و البته دوستانم نیز مشوق بودند.
اساتید بنده در بحث تلاوت قرآن: استاد نصاری، استاد محمدی نیا، استاد حسین محمدی (اهواز) و استاد قاسم مقدمی
اساتید حفظ بنده: حاج آقای سعادتی که البته استاد اصلی حفظ بنده حاج آقای امینی بزرگوار بودند.
بعد از این دوره محضر استاد عارف حسینی در تهران می‌رفتم. که از همه این اساتید تشکر می‌کنم. (توفیقات بنده) قطعاً نتیجه زحمات این بزرگواران است.
و ان شاءالله اجرشان با صاحب قرآن.
*با موسسه قرآنی فرهنگی بیت الاحزان حضرت زهرا سلام الله علیها چه زمانی و به چه صورت آشنا شدید؟
سال ۹۱-۹۲ برخی از اساتید حوزوی بنده که در آن موسسه قرآن را حفظ نموده بودند موسسه را به بنده معرفی نمودند و بنده در موسسه ثبت نام کردم و به حفظ قرآن مشغول شدم.
*آیا حفظ قرآن برای شما سخت بود؟
نخیر برای بنده آسان بود. بخاطر این‌که قبلاً با قرآن کریم آشنا و در فضای قرآنی بودم. ضمن این‌که در منزل ما پدر و مادرم نه در حد استاد قرآن ولی در حد ترتیل دائماً تلاوت داشتند و به همین خاطر گوشم با تلاوت قرآن آشنا بود و در جلسات نیز شرکت می‌کردیم. با توجه به این‌که زبان ما نیز عربی هست بنابراین اگر نگویم سخت نبود باید بگویم معمولی بود و خیلی سخت نبود.
*در مورد دوره حفظ خود توضیح بفرمایید و اگر خاطره‌ای دارید بیان بفرمائید.
خاطره شاخصی ندارم ولی به لحاظ این‌که یکسال با قرآن باشی، یک سال طلایی بود و الان با این‌که حدود شش سال از آن زمان می‌گذرد، هنوز در ذهن بنده است و انگار جزء عمر ما حساب نشد. با تمام سختیها، دوری راه، ضعف مدیریت و این‌که ما کم سن و سال بودیم سالهای طلایی بودند و همه‌اش خاطره است.
*پس از دوره حفظ به چه فعالیتی مشغول شدید؟
به ادامه تحصیل در رشته تجربی مشغول شدم و دیپلم خود را گرفتم و در عین حال جلسات حفظ و قرائت را برگزار می‌کردم. پس از آن هم به قم رفتم و هم اکنون در حوزه حقانی مشغول تحصیل هستم.
*در چه مسابقاتی شرکت کرده‌اید و چه مقامهایی کسب نموده اید؟
بنده به شرکت در مسابقات علاقه ندارم. به همین دلیل بیشتر در مسابقات دانش آموزی شرکت می‌کردم و در مسابقات رشته تحقیق در استان خوزستان آن هم به واسطه جو دوستانه‌ای که بود شرکت می‌کردم و مقام اول را کسب نمودم. البته در مسابقات اوقاف نیز در شهرستان و استان رتبه نخست را کسب نمودم و به خاطر این‌که در دوره حفظ بودم استاد امینی اجازه شرکت در مسابقات کشوری را ندادند.
بعد از دوره حفظ نیز در رشته حفظ کل در بخش دانش آموزی در استان اول شدم و دو بار هم در کشور سوم شدم و به مسابقات بین المللی راه پیدا کردم ولی در آن‌جا حائز رتبه نشدم. بعد از آن در هیچ مسابقه‌ای شرکت نکردم تا پایه سوم حوزه که در مسابقات ترتیل شرکت نمودم و بحمدالله در مرحله استانی، کشوری و بین المللی مقام اول را کسب نمودم.
*ترتیل را از کی به صورت حرفه‌ای شروع کردید؟
با توجه به این‌که در دوره دبیرستان در مسابقات حفظ شرکت می‌کردم و مسابقات حفظ با ترتیل ارائه می‌شود فلذا بنده از همان جا ترتیل را شروع نمودم. چه در بخش تجوید و چه در بخش صوت و لحن. که از آن زمان تا همین اخیر وقفه‌ای افتاد و از سال قبل دوباره کار روی ترتیل را شروع کردم و جلسات استاد عارف حسینی شرکت می‌کردم. تقریباً ۴ سال ترتیل کار کردم.
*برای مسابقه اخیر چقدر وقت صرف تمرین نمودید؟
با توجه به شرایط کرونا و سنگینی دروس حوزه وقت ثابتی برای تمرین در نظر نگرفتم ولی تقریباً هفته‌ای دو بار تهران می‌رفتم و ترتیل و محفوظاتم را ارائه می‌دادم و تقریباً یکسال این رفت و آمد ادامه داشت.
*سطح مسابقات امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به این‌که مسئله کرونا مسابقات را تعلیق، تعویق و به تأخیر انداخت ما فکر می‌کردیم که مسابقه ضعیف‌تر از سالهای قبل برگزار می‌گردد ولی اتفاقی که افتاد این بود که خیلی‌ها که به هر دلیلی نمی‌توانستند به ایران بیایند چون مسابقه مجازی بود تعداد زیادی صوت فرستادند و در مسابقه شرکت کردند و این باعث شد که سطح مسابقات از قبل کمی بالاتر باشد.
*چه توصیه‌ای به حافظان قرآن کریم دارید؟
اگر عزیزان در خود استعداد حفظ و استقامت روحی حس می‌کنند در دوره یکساله حفظ قرآن شرکت کنند. اما اگر استعداد بالایی را ندارند و یا توان تحمل برخی سختیها مثل دوری از خانواده را ندارند در دوره‌های دوساله و سه سالهای که موسسه بیت الاحزان هم دارد شرکت نمایند و از این سنین جوانی استفاده نمایند.
بنده برخی از آیات را دو یا سه سال است که نخوانده‌ام ولی هنوز در ذهن بنده هستند چونکه در سنین نوجوانی حفظ کرده‌ام و حتی اگر الان هم حفظ می‌کردم در ذهنم نمی‌ماند. « الْعلْمُ فی الصِّغَر، کَالنَّقْش فی الْحَجِر» علم در کودکی، مانند نقش در سنگ است. و از یاد نمی‌رود.
توصیه می‌کنم که از سنین کودکی و نوجوانی به امر حفظ مبادرت بورزند.
*حفظ و ترتیل چه تأثیری بر یکدیگر دارند؟
روابط کاملاً متقابل دارند. یعنی کسی که تلاوت کار کرده باشد در امر حفظ بسیار موفق‌تر ظاهر می‌شود زیرا شما می‌خواهید در حفظ یکساله هر چه سریعتر آیات را بخوانید و حفظ کنید. اما در قرائت قرآن شما با مکث، تکرار زیاد و سرعت پائین این آیات را می‌خوانید و به شما این آمادگی را می‌دهد که شما قبل از حفظ این آیات را قبلاً با دقت، طمأنینه و تأمل دیده باشید.
اما تأثیر حفظ قرآن بر تلاوت دو صد چندان و خیلی بیشتر است. قطعاً کسی که حافظ قرآن است و تلاوت انجام دهد از همه جهات خیلی جلوتر است از کسانی که حافظ نیستند. در بحث ترتیل و قرائت مزیتی که حفاظ قرآن دارند این است که می‌دانند کجا را باید تلاوت کنند.
جالب است اگر فیلم مسابقات بین المللی را ببینید مشاهده خواهید کرد که با این‌که قرآن جلوی من باز است اما من با چشمان بسته تلاوت می‌کنم! خود من بعداً متوجه شدم که از حفظ تلاوت کردم. و این مزیت حفظ قرآن است که به آن‌ها ترتیل بسیار روان، آمادگی و طمأنینه می‌دهد که ترتیلی قوی و مطمئن ارائه کنند.
در قرائت قرآن هم همین است و به انسان آرامش می‌دهد و به جلو می‌برد از این جهت که با آیات و معانی آن‌ها از قبل درگیر بوده و الان نمی‌خواهد که به آیات نگاه کند و حالا فکرش این است که چه لحنی را سوار کند. یا به معنا و یا به لحن آیه فکر می‌کند. دیگر از خود آیه رد شده است. یعنی از لفظ رد می‌شود. خصوصاً اگر حافظ مسلطی باشد. مثل قراء مصری.
*تأثیر قرآن در زندگی شخصی شما چیست؟
قرآن در زندگی بنده از همه جهت تأثیر داشته است. وقتی انسان قرآن را حفظ می‌کند به خصوص وقتی که مرور می‌کند قرآن او را از خیلی از کارها نهی می‌کند و جلوی شما را می‌گیرد. وقتی یک مدت مرور نکنیم میبینیم که داریم از اخلاق قرآنی و اسلامی دور می‌شویم. یکی از مفسرین در مورد آیه «إِنَّ الصَّلاهَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَر» می‌فرماید که عمده نماز قرآن است و انسان را از فحشاء و منکر باز می‌دارد و کاملاً در زندگی فردی و اجتماعی شما تأثیرگذار است و این را من به چشم خود دیده‌ام که وقتی مدتی از قرآن فاصله می‌گیریم اگر نگوییم کافر می‌شویم ولی از حالت قرآنی دور می‌شویم. اما وقتی انسمان مداوم با قرآن است به حالت اسلامی نزدیکتریم.
*چه برنامه‌ای برای آینده قرآنی خود دارید؟
دوست دارم در شهرستان خودم که یک شهرستان محرومی است حتماً جلسه‌ای داشته باشم و حالا که قرآن این همه فایده به ما رسانده است ما هم بتوانیم فایده‌ای برسانیم. و آرزو دارم که کلاس داشته باشم چرا که چند وقتی که در شهرستان نبودم کلاسها تعطیل شده است و دوست دارم به تربیت حفاظ و قراء بپردازم.
*برنامه‌ای برای ایجاد موسسه در آن منطقه دارید؟
بیت الاحزان حضرت زهرا (س) در شهرستان ما شعبه دارد و طرح رحله سه بار برگزار شده است که آخرین بار سال ۱۳۹۸ قبل از کرونا بود.
فلذا قصد راه اندازی موسسه ندارم و اگر دوستان برنامه‌ای داشته باشند در خدمت ایشان هستم. با توجه به این‌که بنده دائماً بین امیدیه و قم در رفت و آمدم و بیشتر در قم هستم و شاید بیشتر تابستان در امیدیه باشم به همین دلیل اگر جلسه‌ای در مساجد باشد بهتر است. اما همکاری با این شعبه داریم. بحمدالله شعبه فعالی است و از شهرهای اطراف قرآن آموز دارند و برنامه‌ای برای مدرسه شبانه روزی و حفظ یکساله دارند و بنده در جلسات آن‌ها حضور می‌یابم.
*مطالبه شما از مسئولین قرآنی کشور چیست؟
مطالبه ما مطالبه رهبری است. شما ببینید که کشورهایی مثل نیجریه و یا برخی از کشورهای آفریقایی با کمترین امکانات و فقر قریب به محض چندین میلیون حافظ قرآن دارند. این خیلی زشت است برای یک کشور اسلامی که تعداد حفاظ قرآن آن به ۱۰۰ هزار نفر هم نرسد. آن هم کشوری که داعیه دار تمدن اسلامی است. اگر می‌خواهیم در تمدن اسلامی قدمی برداریم، اولین قدم این است که عموم مردم با قرآن آشنا شوند. و برای آشنایی هم اولین قدم تلاوت قرآن و بعد از آن حفظ قرآن رواج پیدا کند. مطابه ما این است که مسئولین در این جهت قدم بردارند و از موسساتی مثل بیت الاحزان، جامعه القرآن و اینهایی که دارند در این بحث فعالیت می‌کنند و زحمت می‌کشند حمایت کنند. چه از لحاظ بودجه‌ای و چه از لحاظ امکانات. و این‌که وقتی فردی قرآن را حفظ کرد در دانشگاه، در استخدام‌ها و… از تسهیلاتی برخودار شود که الان هست ولی خیلی کم هست. و اگر این حمایت‌ها باشد مردم نیز ترغیب می‌شوند. این کار وظیفه مسئولین هست و نه مؤسسات. و این‌که کارهای حمایتی کنند مثل پرداخت وام و…
*مهمترین مشکلات جامعه قرآنی کدام است و برای رفع این مشکلات چه چیزی را باید از مسئولین مطالبه نماییم؟
اگر هیئات مذهبی را با جلسات قرآن مقایسه کنیم میبینیم که هیئات مردمی ترند و جامعه قرآنی جلسات قرآنی را منحصر به افراد خاص نموده‌اند و باید مردمی‌تر شوند. البته مسئولین نیز باید به وظائفشان عمل کنند ولی جامعه قرآن باید از هیئات مذهبی الگو بگیرند و مردمی‌تر شوند.
*در پایان اگر صحبتی هست مطرح بفرمائید.
از حجت الاسلام و المسلمین شاهسونی مسئول موسسه و اساتید داخل موسسه و اساتید خارج از موسسه و اساتید تلاوت قرآنم تقدیر و تشکر نمایم.
اصلاً درست نیست که گفته شود یک نفر آمده و به این مقام دست پیدا کرده است. خیلی‌ها زحمت کشیدند. بیشتر از همه پدر و مادرم. از همه این عزیزان تشکر می‌کنم و هدیه این افتخار هم متعلق به همه اینهاست. چون آن‌ها زحمت کشیدند.
من حسین خادم ، با افتخار شاگرد این استاد عزیز و بزرگوار هستم