وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَهَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبِیراً ( سوره اسراء آیه ۳۱)
فرزندان خود را از بیم تنگدستى نکشید. این ما هستیم که آنان و شما را روزى مى دهیم. یقیناً کشتن آنان گناهى است بزرگ!
امروز هم که دنیا به خاطر نگرانى از افزایش جمعیّت و کمبودهاى اقتصادى، سقط جنین را مجاز مى داند، گرفتار نوعى جاهلیّت شده است. |
«إِمْلاقٍ» به معناى فقر و تنگدستى است. شاید ریشهى آن «مَلَق» باشد، چون فقیر اهل تملّق مى شود.
این آیه، سیماى نابسامان اقتصاد دوران جاهلیّت را نشان مىدهد. امروز هم که دنیا به خاطر نگرانى از افزایش جمعیّت و کمبودهاى اقتصادى، سقط جنین را مجاز مى داند، گرفتار نوعى جاهلیّت شده است.
خداوند در آیه ۱۵۱ سورهى انعام، کشتن فرزندان را به خاطر فقر مى داند، «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ» ولى در این آیه، کشتن را به خاطر ترس از فقر مى شمرد، «خَشْیَهَ إِمْلاقٍ» در آنجا در مورد فقر مى فرماید: «نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَ إِیَّاهُمْ» ما زندگى شما و فرزندانتان را تأمین مى کنیم، در اینجا در مورد ترس از فقر مى فرماید: «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ» رزق بچه هایتان و خودتان با ماست. چون هیجانِ ترس بیشتر است، خداوند اوّل اولاد را بیمه مى کند، سپس خود انسان را، تا هیجان کاهش یابد. شاید سرّ این تفاوت در این باشد که چون گرسنگى الآن است و ترس از فقر براى آینده، لذا در صورت اوّل مى فرماید: ما هم اکنون خود شما و فرزندانتان را رزق مى دهیم، ولى در مورد ترس از آینده مى فرماید: نگران نباشید ما فرزندانتان و خودتان را روزى مى دهیم.
پیامها:
۱ کودک، حقّ حیات دارد و والدین نباید این حق را از او بگیرند. ۲ فقر و تهیدستى حتّى در قوىترین عواطف انسانى تأثیرگذار است. ۳ ترس از ضرر و زیان و فقر، مجوّز گناه و نادیده گرفتن حقوق دیگران نیست. ۴ اگر امنیّت روانى و ایمان نباشد، نه فقط فقر که ترس از فقر نیز سبب آدمکشى مى شود. ۵ توجّه به ضمانت الهى، مانع گناه است. ۶ ایمان و توکّل را از یاد نبرید. ۷ خداوند از پدر و مادر مهربانتر است، به او سوء ظنّ نبرید. ۸ رزق به دست خداست و زیادى نفرات و جمعیّت بىاثر است، پس فرزند عامل فقر نیست. ۹ گاهى رزق و روزى ما در سایهى روزى فرزندان است. ۱۰ فرزندکشى و سقط جنین، گناه و جنایت است، چه پسر باشد، چه دختر. ۱۱ گناهان یکسان نیستند، گناهان صغیره و کبیره داریم.
منبع: قرائتی محسن تفسیر نور ۱۰ جلد، سال چاپ ۱۳۸۳ ش، جلد ۷ صفحه ۵۱