میثم امیدیان دهکردی، متولد ۱۳۷۰ در شهرکرد دارای تحصیلات کارشناسی ارشد در رشته مدیریت دولتی و حافظ کل قرآن است که موفق شده پس از اخذ مدرک درجه ۳ حفظ، مدرک معادل کارشناسی علوم قرآن و حدیث را نیز دریافت کند و هم اکنون به‌عنوان دبیر معارف اسلامی در مدارس تهران مشغول کار است. امیدیان از معدود حافظانی است که توانسته با شرکت در یک دوره فشرده یکساله و با همت و تلاش شبانه‌روزی به حفظ کل قرآن نائل شود با این توضیح که در زمان ورود به مؤسسه شبانه‌روزی حفظ یکساله بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) مشهد مقدس تقریباً نیمی از قرآن را حفظ بود. برای آشنایی بیشتر، گفت‌وگوی ایکنا چهارمحال‌وبختیاری را با این چهره قرآنی جوان استان که در ساحت‌های گوناگون قرآنی نظیر تدریس و داوری مسابقات نیز به فعالیت مشغول است، با هم می‌خوانیم.
قدری در خصوص فعالیت‌های قرآنی خودتان بیشتر توضیح بدهید.
بنده از دوران دبستان به قرائت قرآن در مدرسه و برنامه‌ها می‌پرداختم و در دوران دبیرستان قصد داشتم در دوره‌های قرائت شرکت کنم که استاد بنده پیشنهاد داد حفظ قرآن را آغاز کنم. اگرچه در ابتدا پرداختن به حفظ قرآن برایم امری دشوار به نظر می‌رسید اما با انگیزه‌هایی که استاد در بنده ایجاد می‌کرد این مسیر را پی گرفتم و پس از اخذ مدرک درجه ۵، برای نائل شدن به حفظ کل قرآن در مؤسسه بیت‌الاحزان مشهد ثبت‌نام کردم و در طی یکسال به این توفیق دست یافتم.
علاوه بر شرکت در مسابقات و جشنواره‌های قرآنی گوناگون و کسب مقام‌های متعدد از جمله در مسابقات قرآن و عترت دانشجویی، اوقاف و امور خیریه، ورزش و جوانان، جشنواره قرآن و عترت(ع) وزارت ارشاد و غیره، مدرک داوری در مسابقات قرآن را نیز با شرکت در دوره داوری حفظ قرآن کریم استاد بحرالعلوم اخذ کردم و تاکنون در مسابقاتی نظیر مسابقات قرآن ناجا به امر داوری پرداخته‌ام. همچنین از چند سال قبل در دوره‌های ادارات تبلیغات اسلامی و نیز چند مؤسسه قرآنی و یا به‌صورت خصوصی به‌عنوان مدرس قرآن به فعالیت پرداخته‌ام.
در خصوص بایسته‌های حفظ یکساله بگویید.
حفظ یکساله نیازمند شرایط و ملزومات ویژه‌ای است لذا تمامی افرادی که قصد حفظ کل قرآن را دارند نمی‌توانند و به آنان توصیه نمی‌شود که با شرکت در دوره‌های فشرده حفظ یکساله به این مهم نائل شوند. کسانی که وارد طرح حفظ یکساله می‌شوند، در وهله نخست در یک دوره آزمایشی شرکت می‌کنند که جمعیتی قریب چندصد نفر که علاقه‌مند به گذراندن طرح حفظ یکساله هستند، در طول تابستان به حفظ سوره مبارکه بقره می‌پردازند و اساتید با ارزیابی شرایط و توانمندی حفظ در هر فرد، افراد توانمند و حائز شرایط را به دوره حفظ یکساله معرفی می‌کنند. در طول یکسال فرد هر روز باید دو صفحه قرآن را حفظ کند و اندکی بعد روزی ۵ جزء مباحثه داشته باشد که این امر نیازمند توانایی تمرکز و قدرت ذهنی وافر است و به همه افراد توصیه نمی‌شود چرا که در طول این یکسال خواه ناخواه فشار سنگینی بر افراد وارد می‌شود و حفظ دو یا سه‌ساله و بیشتر توصیه می‌شود.
چه افرادی در حفظ قرآن کریم موفق‌تر هستند؟
حفظ قرآن پازلی متشکل از عوامل متعدد است که مربی نقش محوری را در برنامه حفظ ایفا می‌کند و این نقش تنها محدود به پرسش از قرآن‌آموز محدود نمی‌شود بلکه مربی باید بر روش‌های صحیح حفظ و نیز عوامل تأثیرگذار در حفظ و معانی و مفاهیم آیات مسلط باشد و بتواند با ارائه برنامه و طرح درس مطابق با توانمندی فرد و نیز تعیین بازه‌های زمانی و توجه دادن به مفاهیم آیات به‌صورت پویا و فعال قرآن‌آموز خود را در امر حفظ راهبری و هدایت کند. نکته دیگر در خصوص حفظ قرآن کریم، توجه به مرور و تثبیت است که در این راستا حافظ قرآن می‌تواند از طریق شرکت در جشنواره‌ها و مسابقات گوناگون و نیز تلاش برای کسب یکی از درجات مختلف مدرک تخصصی حفظ، انگیزه لازم را برای مرور محفوظات در خود ایجاد کند.
حفظ قرآن بدون پرداختن به ترجمه و مفاهیم عملاً بسیار دشوار است و برای از بر کردن آیات در وهله نخست باید بر معنی و مفهوم آن اشراف و دانایی داشته باشیم تا حفظ آسان شود؛ ضمن اینکه هدف غایی هر فعالیت قرآنی از جمله حفظ، مانوس شدن با قرآن و عمل به دستورات آن است لذا فهم و درک آیات بسیار اهمیت دارد. حافظ قرآن با انطباق ترجمه آیات با معانی آن یک ذهنیت فارسی از معنای آیه به دست می‌آورد و می‌تواند با آیه ارتباط برقرار کند و حفظ برایش آسان‌تر می‌شود.
آیا حفظ قرآن کار دشواری است؟
خیر، چه بسیار انسان‌هایی با شرایط خاص مثلاً با وجود نابینا بودن، در سنین بسیار بالا یا بسیار پایین و غیره به حفظ کل قرآن توفیق می‌یابند، لذا هر فردی به‌قدر همت و تلاش خود می‌تواند در حفظ قرآن موفق باشد، ضمن اینکه داشتن یک مربی و راهنمای خوب بسیار تأثیرگذار است.
وضعیت آموزش حفظ قرآن کریم در استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در شرایط کرونایی کلاس‌های قرآن به تعطیلی کشانده شدند با اینحال به‌نظرم کلاس‌های حفظ متعددی باید در استان تشکیل شود تا افراد علاقه‌مند معطل کلاس و مربی نمانند و یا ناچار به بهره‌گیری از کلاس خصوصی نباشند. می‌طلبد که یک کلاس جامع با حضور مربیان توانمند در استان دایر شود و علاوه بر پرداختن به حفظ قرآن برای افراد علاقه‌مند در مرور و تثبیت نیز یاری‌گر حفاظ باشد. بنده در روزهای پنج‌شنبه صبح یک کلاس مجازی حفظ ویژه دانش‌آموزان علاقه‌مند برگزار می‌کنم.
همچنین به‌نظرم می‌رسد حافظان قرآن استان بیش از هر چیز نیازمند گذراندن دوره‌های ترتیل هستند که شایسته است از اساتید امر برای برگزاری دوره‌های ویژه حفاظ دعوت شود. نکته دیگر این است که کلاس‌های حفظ قرآن در سراسر استان باید از سوی نهادهای متولی شناسنامه‌دار شوند و مؤسسات و مراکز قرآنی در جای‌جای استان تقویمی از کلاس‌های حفظ را در اختیار عموم مخاطبان و علاقه‌مندان قرار دهند تا هر فردی که قصد آغاز حفظ قرآن در یک بازه زمانی یکساله، دوساله و یا بیشتر دارد و یا به‌دنبال تقویت و تثبیت محفوظات است، از طریق یک مرجع به‌روز شده به زمان و مکان و مربیان کلاس‌ها و دوره‌های حفظ در سراسر استان دسترسی داشته باشد و با علم به شرایط خود بتواند کلاسی را متناسب با وضعیت خود انتخاب کند. همچنین باید گفت که جای کلاس‌های تفسیر برای حفاظ خالی است و حافظان با گذراندن دوره‌های تفسیر در اخذ مدرک‌های تخصصی حفظ، توفیق بیشتری خواهند داشت.
تأثیر انس با قرآن در زندگی خودتان را چگونه می‌بینید؟
بنده در رشته مدیریت در دانشگاه تحصیل کردم اما به برکت حفظ قرآن و پس از اخذ مدرک درجه سه با شرکت در آزمون‌های استخدامی آموزش و پرورش توانستم با کسب رتبه اول در این نهاد مشغول به کار شوم. ضمن اینکه با قرآن بودن علاوه بر اعطای منزلت و جایگاه اجتماعی سبب متخلق شدن فرد به اخلاق قرآنی و اهل‌بیتی(ع) می‌شود و آرامش و طمأنینه را برای انسان به ارمغان می‌آورد. فرد قرآنی همچنین می‌تواند در موضوعات گوناگون اجتماعی به دیگران مشاوره بدهد و اطرافیان خود را به داشتن سبک زندگی قرآنی و اسلامی و رفتار حسنه فرا بخواند لذا حافظ قرآن هم در ساحت فردی و هم در اجتماع بانی خیر و نیکی است. قرآن دفترچه راهنمایی است که راه موفقیت و رسیدن به رستگاری دنیا و آخرت را به انسان‌ها نشان می‌دهد و بدون آن نمی‌توان مسیر حق را از باطل تشخیص داد.
چرا اغلب ما انسان‌ها با داشتن گنجینه ارزشمند قرآن و روایات اهل‌بیت(ع) در بسیاری از موارد از خدا دور هستیم و در عرصه عمل، ارتباط و انس واقعی با خداوند در بسیاری از ما اتفاق نمی‌افتد؟
نخستین مسئله آشنا ساختن بیش از پیش خانواده‌ها با قرآن است که قرآن را با نگاه تقدس‌گونه تنها در مواقعی چون مراسم ترحیم یا لحظه سال تحویل تلاوت نکنند و به دست نگیرند بلکه قرآن کتاب زندگی است که دائماً باید در دستمان باشد لذا کار تبلیغی و تبیینی در ایجاد این تفکر و نگاه در میان آحاد جامعه و خانواده‌ها بسیار اثرگذار است. در ایام کرونایی شاهد بودیم که تبلیغات گسترده و همه‌جانبه در خصوص لزوم استفاده از ماسک برای حفظ سلامتی در برابر ویروس تا چه اندازه کارساز بود؛ در امر تبلیغ و ترویج قرآن نیز نیازمند چنین تبلیغات گسترده و همه‌جانبه از سوی نهادهای متولی، رسانه‌ها، صاحبان تریبون، صاحبان نفوذ و محبوبیت در نزد مردم و غیره هستیم.
جا دارد که حفظ قرآن در آموزش و پرورش نیز به یک برنامه ثابت و دائمی تبدیل شود و دانش‌آموزان در طی یک مقطع تحصیلی بتوانند چند جزء قرآن را حفظ کنند؛ در این صورت بستری فراهم می‌شود که دانش‌آموزان با قرآن انس بگیرند، رشد کنند و این کتاب نقش اصلی را در زندگی آنان ایفا کند، چنین افرادی در بطن جامعه کمتر به دنبال ایجاد آسیب و تهدید برای دیگران هستند و از آسیب‌های اجتماعی نیز در امان خواهند ماند.
با کدام آیه قرآن بیشتر ارتباط برقرار کرده‌اید؟
خداوند در آیه ۳۴ سوره مبارکه فصلت می‌فرماید: «وَلَا تَسْتَوِی الْحَسَنَهُ وَلَا السَّیِّئَهُ ۚ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَبَیْنَهُ عَدَاوَهٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ یعنی هرگز نیکی و بدی در جهان یکسان نیست، همیشه بدی خلق را به بهترین شیوه (که خیر و نیکی است پاداش ده و) دور کن تا همان کس که گویی با تو بر سر دشمنی است، دوست و خویش تو گردد.»
کلام پایانی…
از مسئولان می‌خواهیم که به جوانان قرآنی که نیروهایی پاک، مؤمن، باسواد و پای کار هستند بیشتر بها دهند و در منصب‌های قرآنی از آنان استفاده کنند، همچنان که پیامبر(ص) نیز فرماندهان سپاه را از میان حفاظ و قراء منصوب می‌کردند و نقش‌های اجتماعی را به آنان اعطا می‌کردند لذا می‌طلبد که مسئولان از نیروهای قرآنی حمایت و از توانمندی آنان در جهت ارتقای سطح قرآنی استان استفاده کنند.
