بر هر مسلمانی لازم است که روزانه نامه محب خود را گشوده و قسمتی از آن را تلاوت نماید و با تدبر در آن روح و جان خود را جلا دهد و در طول روز، آنچه از دستورات که در نامه محب خود قرائت نموده را جامه عمل بپوشاند که اگر چنین نکند در حقیقت، قرآن این نامه مهم الهی را کنار گذاشته و آن را مهجور ساخته است؛ و معلوم است که با مهجور گذاشتن این کتاب انسان ساز و مهم الهی، قطعا روز قیامت مشمول شکوه پیامبر رحمت، از امت خویش خواهد بود.

پس لازم است اندکی تأمل کنیم و با انس مستمر و روزانه با قرآن کریم، انسانیت، جایگاه و سطح فکری و اعتقادی خود را افزایش دهیم تا روز قیامت از دایره گلایه پیامبر (صلی الله علیه و آله) مصون و محفوظ بمانیم.

در ذیل، تفسیر آیه ۳۰ سوره مبارکه فرقان را که حاکی از گلایه حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله) است، ذکر می کنیم:

شکوه پیامبر در قیامت

وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً (فرقان/۳۰)

پیامبر (در روز قیامت از روى شکایت) مى‏گوید: پروردگارا! قوم من این قرآن را رها کردند.

این آیه، از گلایه‏ى پیامبر اسلام (صلوات اللَّه علیه و آله) سخن مى‏گوید و آن حضرت چون «رَحْمَهً لِلْعالَمِینَ» است نفرین نمى‏کند.

امام رضا (علیه السلام) فرمود: دلیل آن که در نماز، قرآن مى‏خوانیم آن است که قرآن از مهجوریّت خارج شود.

در روایات آمده است: هر روز پنجاه آیه از قرآن را بخوانید و هدفتان رسیدن به آخر سوره نباشد، آرام بخوانید و دل خود را با تلاوت قرآن تکان دهید و هر گاه فتنه‏ها همچون شب تاریک به شما هجوم آوردند، به قرآن پناه برید.

اقرار بعضى از بزرگان درباره‏ى مهجوریّت قرآن

الف: ملا صدرا (ره) در مقدّمه تفسیر سوره واقعه مى‏گوید: بسیار به مطالعه کتب حکما پرداختم تا آنجا که گمان کردم کسى هستم، ولى همین که کمى بصیرتم باز شد، خودم را از علوم واقعى خالى دیدم. در آخر عمر به فکر رفتم که به سراغ تدبّر در قرآن و روایات محمّد و آل محمّد (علیهم السلام) بروم. یقین کردم که کارم بى‏اساس بوده است، زیرا در طول عمرم به جاى نور در سایه ایستاده بودم. از غصه جانم آتش گرفت و قلبم شعله کشید، تا رحمت الهى دستم را گرفت و مرا با اسرار قرآن آشنا کرد و شروع به تفسیر و تدبّر در قرآن کردم، درِ خانه وحى را کوبیدم، درها باز شد و پرده‏ها کنار رفت و دیدم فرشتگان به من مى‏گویند:

 «سَلامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِینَ».

ب: فیض کاشانى (ره) مى‏گوید: کتاب‏ها و رساله‏ها نوشتم، تحقیقاتى کردم، ولى در هیچ یک از علوم دوائى براى دردم و آبى براى عطشم نیافتم، بر خود ترسیدم و به سوى خدا فرار و انابه کردم تا خداوند مرا از طریق تعمّق در قرآن و حدیث هدایت کرد.

ج: امام خمینى (ره) در گفتارى از اینکه تمام عمر خود را در راه قرآن صرف نکرده، تأسّف مى‏خورد و به حوزه‏ها و دانشگاه‏ها سفارش مى‏کند که قرآن و ابعاد گوناگون آن را در همه‏ى رشته‏ها، مقصد اعلى قرار دهند تا مبادا در آخر عمر بر ایّام جوانى تأسّف بخورند.

 «هجر»، جدایى با عمل، بدن، زبان و قلب را شامل مى‏شود.

رابطه‏ى میان انسان و کتاب آسمانى، باید دائمى و در تمام زمینه‏ها باشد، زیرا کلمه‏ى «هجر» در جایى به کار مى‏رود که میان انسان و آن چیز رابطه باشد.

بنا بر این باید تلاشى همه جانبه داشته باشیم تا قرآن را از مهجوریّت در آوریم و آن را در همه‏ى ابعاد زندگى، محور علمى و عملى خود قرار دهیم تا رضایت پیامبر عزیز اسلام را جلب کنیم.

نخواندن قرآن، ترجیح غیر قرآن بر قرآن، محور قرار ندادن آن، تدبّر نکردن در آن، تعلیم ندادنش به دیگران و عمل نکردن به آن، از مصادیق مهجور کردن قرآن است. حتّى کسى که قرآن را فرا گیرد ولى آن را کنار گذارد و به آن نگاه نکند و تعهّدى نداشته باشد، او نیز قرآن را مهجور کرده است.

پیام‏ها

۱ در قیامت یکى از شاکیان، پیامبر اکرم (صلوات اللَّه علیه) است. ۲ انتقاد از کسانى است که آگاهانه قرآن را کنار مى‏گذارند. «اتَّخَذُوا» … و نفرمود:  «کان عندهم مهجورا» ۳ مهجوریّت قرآن و گلایه‏ى پیامبر و مسئولیّت ما قطعى است. ( «قالَ» فعل ماضى نشانه‏ى حتمى بودن است) ۵ تلاوت ظاهرى کافى نیست، بلکه مهجوریّت‏زدایى لازم است.

برگرفته از تفسیر نور – حجت الاسلام و المسلمین قرائتی (دامت برکاته)