حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم که بیش از ۳۲ سال به تدریس معارف قرآن و «اهل‌بیت(ع)» می‌پردازد، سال گذشته در نظر‌سنجی مردمی به عنوان محبوب‌ترین چهره قرآنی انتخاب شد به همین جهت برگزیدن نام «معلم دوست داشتنی» برای او دور از واقعیت نیست.
در ادامه بخشی از مباحث شیرین این استاد ارجمند با موضوع «یاد نعمت‌های ویژه» که در نهم بهمن‌ماه سال ۱۳۶۰ در برنامه درس‌هایی از قرآن ایراد شده است تقدیم مخاطبان می‌شود.
ثمرات یاد خدا
نکته ۱) خدا می‌فرماید: «یَتَفَکَّرُونَ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْض رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً» (آل عمران/۱۹۱) همین که انسان فکر می‌کند، معرفت او زیاد می‌شود پس یاد مخلوقات خدا معرفت انسان را زیاد می‌کند.
نکته ۲) یاد علم خدا به انسان حیا می‌دهد. «إِنَّ رَبَّکَ لَبِالْمِرْصادِ» (فجر/۱۴) «یَعْلَمُ خائِنَهَ الْأَعْیُنِ»(غافر/۱۹) خداوند معنای نگاه‌ها را می‌داند و می‌داند در این نگاه‌ها چه اهدافی نهفته است.
نکته ۳) قرآن می‌گوید: «فَاذْکُرُوا آلاءَ اللَّه»(اعراف/۶۹) به یاد تمام نعمت‌های خدا باشید البته این نعمت‌ها دارای درجاتی هستند.
نکته ۴) قرآن می‌فرماید: «وَ اذْکُرُوهُ» یادتان باشد. ذکر فقط «لا اله الا الله» نیست گر چه «لا اله الا الله» و «سبحان الله» نیز ذکر است اما بهترین ذکر این است که انسان توجه داشته باشد که نعمت از خداست و هر وقت بخواهد می‌گیرد.
نعمت‌های ویژه‌ای که خداوند به انسان عطا کرده
نکته ۵) یاد نعمت‌های ویژه باشید «وَ اذْکُرُوهُ کَما هَداکُمْ وَ إِنْ کُنْتُمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّالِّین» (بقره/۱۹۸) برای اینکه شما را هدایت کرد اگر چه قبل از این از گمراهان بودید؛ این نعمت یعنی نعمت هدایت که خیلی ویژه است.
نکته ۶) قرآن می‌فرماید: «اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ جَعَلَ فیکُمْ أَنْبِیاءَ وَ جَعَلَکُمْ مُلُوکاً» (مائده/۲۰) نعمت خدا را یاد بیاورید، رهبران آسمانی را در میان شما قرار داد و شما ملوک شدید. قدرت به دست آوردید که این نعمت حکومت است.
نکته ۷) خدا درباره نعمت قانون می‌فرماید: «وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ ما أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ مِنَ الْکِتابِ» (بقره/۲۳۱) ؛ یاد نعمت‌های خدا باشید از جمله «أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ مِنَ الْکِتابِ» به شما قانون دادیم یعنی کتاب آسمانی تا هدایت شوید.
نکته ۸) قرآن می‌گوید: «اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ أَنْجاکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْن» (ابراهیم/۶) یاد نعمت‌های خدا باشید، چنانچه شما را از طاغوت نجات داد، این همان نعمت آزادی است. پس یکی از نعمت‌های ویژه، نعمت هلاک طاغوتیان است به طوری که خدا فرموده است: «وَ اذْکُرُوا إِذْ جَعَلَکُمْ خُلَفاءَ مِنْ بَعْدِ عاد» (اعراف/۷۴) ما سرکشان قوم عاد را نابود کردیم «وَ اذْکُرُوا إِذْ جَعَلَکُمْ خُلَفاءَ مِنْ بَعْدِ قَوْمِ نُوحٍ»(اعراف/۶۹) ما سرکشان قوم نوح را غرق کردیم و شما را جای آن‌ها گذاشتیم.
نکته ۹) در مورد نعمت امنیت قرآن می‌فرماید: «وَ اذْکُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلیلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِی الْأَرْضِ تَخافُونَ أَنْ یَتَخَطَّفَکُمُ النَّاسُ» (انفال/۲۶) ای انسان‌ها یادتان باشد و یادتان نرود «إِذْ أَنْتُمْ قَلیلٌ» حزب اللهی‌ها کم بودید و در زمان شاه چند نفر بیش‌تر نبودید، کم کم طرفدارهایتان زیاد شد. «مُسْتَضْعَفُونَ فِی الْأَرْضِ تَخافُونَ» شما در زمین مستضعف بودید «تَخافُونَ» خوف هم داشتید «و مأویکم و ایّدکم» ما شما را یاری کردیم.
دلیل به سختی افتادن بشر
نکته ۱۰) قرآن می‌فرماید: «أَخَذْنا أَهْلَها بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ»(اعراف/۹۴) گاهی شماها را در حوادث می‌گذاریم. «لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ» تا زنگ‌هایی که روی قلب‌هایتان است، سائیده شود. قرآن می‌فرماید: ما بشر را در حوادث و سختی قرار می‌دهیم و «لعلهم یضرعون» تا دل‌هایشان پاک شود.
