به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مؤسسه قرآنی فرهنگی بیت الاحزان حضرت زهرا (سلام الله علیها) به نقل از ایکنا، مدتی است که تدوین آئیننامه و ساماندهی شعب مؤسسات تحت نظر معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دستور کار هیئت رسیدگی به امور مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت این وزارتخانه قرار گرفته است.
در نیمه شهریورماه سال جاری مدیرکل دفتر برنامهریزی، آموزش و توسعه مشارکتهای معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد از توقف ایجاد شعبه تا اطلاع ثانوی خبر داد، یعنی مؤسسات با همان تعداد شعبی که تا سال ۹۸ داشتهاند، میتوانند به فعالیت ادامه دهند و راهاندازی شعبه جدید، از ابتدای سال ۹۹ تاکنون، ممنوع بوده است.
سیدفخرالدین اسماعیلی در این زمینه گفت: تا زمان رسیدن به سازوکاری قانونی و تعریفشده، از ایجاد هرگونه شعبه ذیل مؤسسات مستقل جلوگیری میشود. همچنین مکاتبات لازم با مراکز استانها صورت گرفته و از مدیران کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استانها درخواست شده تا نظارت بر اجرای این مصوبه صورت گیرد. همچنین، آئیننامه ساماندهی شعب، مهرماه به تصویب هیئت رسیدگی به امور مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت میرسد و ابلاغ خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه پیش از این نیز تنها مؤسسات قرآنی ذیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اجازه تأسیس شعبه داشتند، دلیل این توقف را چنین برشمرد: برخی مؤسسات بدون مکاتبه و هماهنگیهای معمول و با توجه به تقاضا و ظرفیت، در شهرها شعبهای را ایجاد میکردند. ضمن اینکه تلاش مؤسسات برای رفع خلأهای موجود را ارج مینهیم، اما وجود شعبه بدون رعایت سازوکار قانونی میتواند، مشکلاتی را برای مؤسسات به همراه داشته باشد که از جمله آنها اداره مؤسسات و مباحث فرهنگی و مسائل نظارتی است، زیرا برخی مؤسسات از حیث فرهنگی نیازمند سیاستهای بومی هستند.
به جز مواردی که مدیرکل دفتر برنامهریزی، آموزش و توسعه مشارکتهای معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد بر آن تأکید داشت، این موارد را نیز باید افزود که اغلب، مؤسساتی به توسعه و تأسیس شعبه اقدام میکنند که به ارائه طرح و ایدههای نو و جذاب پرداخته و با استقبال مردمی مواجه میشوند. به طور مثال طرح آموزش قرآن به زبان اشاره که ابداعی مؤسسه جامعهالقرآن الکریم است، طی سالهای قبل با استقبال زیاد خانوادهها همراه شد و همین عاملی شد تا تعداد شعب این مؤسسه فزونی یابد. اما چرا مؤسسات به جای راهاندازی شعبه به فکر به اشتراک گذاشتن برنامهها و ایدههایشان به سایر مؤسسات فعال نیستند و از ظرفیت دیگر مؤسسات توانمند استفاده نمیکنند؟ و در نهایت ترجیح میدهند که شعبهای تحت نظارت خود داشته باشند؟ این موضوع مهمی است که نهادهای ذیربط باید به آن توجه کنند. شاید ثبت ایدهها بتواند به این روند خاتمه دهد.
این نکته را نیز باید توجه داشت که برخی از مؤسسات گاه فعالیت در حسینیه، مسجد و حتی در یک اتاق را عنوان شعبه تلقی میکنند، حال آنکه اغلب، پایگاهی مانند پایگاه موقت تابستانی هستند. در حالی که شعبهها باید مانند دفتر مرکزی، مکانی مستقل داشته باشند، موضوعی که در آئیننامه هیئت رسیدگی به صدور مجوز سازمان تبلیغات اسلامی نیز به آن اشاره شده است.
براساس اساسنامه تأسیس مؤسسات، مؤسسه شدن شعبه نیازمند ارکان اصلی(هیئت مؤسس و هیئت مدیره و مدیرعامل مورد تأیید معاونت قرآن و عترت) است. موضوعی که اختیاراتی چون تعیین خط مشی کلی مؤسسه، تعیین برنامههای آتی و تصویب آییننامهها و دستورالعملهای اجرایی مؤسسه، تصمیم در مورد فروش داراییهای ثابت، املاک، مستغلات، همچنین تبدیل به احسن نمودن اموال و املاک مؤسسه را در پی دارد، مگر اینکه پس از جلسات کارشناسی ساماندهی شعب، تدبیری از سوی هیئت رسیدگی و همچنین دیگر مؤسسات دارای شعب اندیشیده شود.
رسیدن به سازوکار اصولی برای ساماندهی این امر را باید به فال نیک گرفت، به شرط اینکه تعریف درستی از آن در چارچوب قوانین، آن هم با احصای نظرات کارشناسی، انجام شود. مناسب است در اینجا نظر، مدیران مؤسساتی که دارای شعب متعدد در سطح کشور هستند، جویا شویم. تعداد مؤسسات دارای شعب شامل بیتالاحزان با حدود ۲۰۰ شعبه و مراکز شبانهروزی حفظ تخصصی قرآن، جامعهالقرآن با حدود ۸۰۰ شعبه و مدارس تحت نظارت و همچنین مؤسسه مهد قرآن کریم حدود ۱۵۰ شعبه است.
حجتالاسلام والمسلمین علیرضا شاهسونی، مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت بیتالاحزان حضرت زهرا(س) استهبان در اینباره گفت: با روند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ساماندهی شعب مؤسسات قرآنی و اعطای مجوز به شعب کاملا موافق هستم. سالها به دنبال این موضوع بودیم. اینگونه شعب (تحت نظارت دفتر مرکزی مؤسسه هستند)، شناسه ملی دریافت خواهند کرد و شعبههای جدید نیز طبق ضوابط جدید، تأیید و راهاندازی میشوند.
شاهسونی با اشاره به اعلام توقف ایجاد شعبه برای مؤسسات قرآنی تا اطلاع ثانوی، گفت: البته زمان این توقف باید هرچه زودتر مشخص شود. با این استقلال مخالفم، هر یک از شعب، نیازمند اساسنامه مستقل، هیئت مدیره و امنای جداگانه از دفتر مرکزی و مدیرعامل خواهد بود. در حالی که طبق جلسات کارگروه ساماندهی شعب مؤسسات قرآنی، که با حضور نمایندگان مؤسسات با شعب زیاد و تعدادی از اعضای هیئت رسیدگی به امور مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شد، درباره شیوهها و مدلهای مختلف ساماندهی شعب، بحث و تبادل نظر شد.
مدیر مؤسسه بیتالاحزان اعلام کرد: صورتجلسههای این کارگروه نیز برای مؤسسات فوقالذکر ارسال شد تا درباره آن با اعضای هیئت مدیره و هیئت امنای مؤسسه بحث و تبادل نظر شود تا آئیننامه اجرایی روند ثبت شعبهها با جمعآوری نظرات نهایی تدوین شود.
حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدمهدی طباطبایی، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت جامعهالقرآن الکریم و اهلالبیت(ع)، نیز اعلام توقف ایجاد شعبه را در این شرایط کرونایی مناسب دانست و گفت: حتی اگر این اعلام نیز انجام نمیشد، مؤسسات در این وضعیت سخت اقتصادی و شرایط کرونا قادر به تأسیس شعبه جدیدی نبودند.
وی تأکید کرد: در طرح ساماندهی شعب مؤسسات قرآنی، شعبه از بدنه مؤسسه مرکزی جدا نمیشود، در عین اینکه استقلال شعبه حفظ میشود، اما از لحاظ مالی، آموزشی و … وابسته است. مقرر شده تا درباره سازوکارهای آن بیشتر صحبت شود، چرا که مواردی چون وقف ساختمان و زمینها برای فعالیت شعب یا سایر موارد مشابه وجود دارد که نیازمند بحث و تبادل نظر برای رسیدن به آئیننامهای مشخص است.
دفتر مرکزی مؤسسه مکتبالقرآن نیز در قم فعال است. این مؤسسه به تعداد استانها نمایندگی دارد و هر نمایندگی در استانها شعب و مراکزی در قالب پیشدبستانی قرآنی و دارالقرآن دارد. در تماس با مسئول این مؤسسه چنین مطرح شد که این مؤسسه، دارای نمایندگی است و شعب به آن معنایی که در مؤسسات جامعهالقرآن فعال هست، ندارد و از جلساتی که برای ساماندهی شعب مؤسسات قرآنی برگزار شده است، اظهار بیاطلاعی کرد.
تا اینجا نظرات کوتاه، دو تن از مدیران فعال و دارای شعبه در سراسر کشور، حاکی از آن است که با تدوین آئیننامه و سروشکل دادن به تأسیس شعب کاملاً موافق هستند، اما درباره چگونگی استقلال شعبه از دفتر مرکزی ملاحظاتی دارند، اما در گفتوگوهای صورت گرفته فوق با وجود پرسشهای متعدد، حاضر به بیان تمامی ملاحظات خود نشدند و بیان آن را به جلساتی که در معاونت قرآن و عترت برگزار میشود، منوط کردند.
مؤسسه مهد قرآن کشور نیز که از مؤسسات فعال و داری شعب متعدد است، بیان ملاحظات خود درباره تدوین آئیننامه تأسیس شعب را به بعد از برگزاری جلسه هیئت امنای این مؤسسه موکول کرد تا دقیقتر موضعگیری خود را مطرح کند.